Pankeradweg

Szlak rowerowy Panke

Kiedyś „Stinkepanke”, teraz „Zielona Wstęga” przez Berlin

W XIX wieku berlińska rzeka Panke była niewielkim strumieniem ludzi prostych. Jej brzegi były zamieszkane głównie w dzielnicy Wedding przez rzemieślników, młynarzy i garbarzy. Tylko tam znajdowało się wzdłuż Panke osiem młynów i 23 garbarnie. Do obróbki skór codziennie zużywano 500 wiader psich odchodów. Nic dziwnego, że około 30-kilometrowa Panke, która wypływa z łąk koło Bernau (na północ od Berlina) i wpływa do kanału żeglugowego w Berlin-Mitte, była potocznie nazywana Stinke-Panke (śmierdzącą Panke).

Dziś niewiele pozostało ze Stinkepanke, wręcz przeciwnie. Droga rowerowa i piesza łącząca Berlin z Bernau jest wkomponowana w „zieloną wstęgę”. Przyda się mapa rowerowa lub piesza regionu, ponieważ na trasie bywają nierówności i niejasności.

Trasa prowadzi niemal zawsze brzegiem, od parku zamkowego Niederschönhausen dołącza się trasa rowerowa Berlin-Usedom, która jest już też oznakowana.

Zaczynamy naszą około 16-kilometrową wycieczkę na stacji S-Bahn Wedding i jedziemy przez Nettelbeckplatz do Gerichtsstraße. Tam skręcamy na szlak rowerowy Panke i kontynuujemy jazdę przez dawny teren przemysłowy na północ.

Przekraczamy Pankstraße i znajdujemy się w dawnym „Czerwonym Wedding”. Ten teren był komunistyczną twierdzą, gdzie w 1929 roku toczyły się uliczne walki. Kamień pamięci z głazem narzutowym przy moście Wiesenstraße przypomina o tym do dziś. Jedziemy dalej wzdłuż Panke ulicą Uferstraße. Kilka metrów dalej stoimy przed numerem 8 na Uferstraße. Piano Salon Christophori to z jednej strony warsztat, w którym ostrożnie odnawia się fortepiany, głównie historyczne fortepiany młoteczkowe, a z drugiej miejsce, gdzie można je również zagrać. Co 2-3 tygodnie w nieformalnej atmosferze warsztatu przy dobrym winie organizowane są wieczory muzyki kameralnej.

Przekraczamy Badstraße, trzymamy się prawej strony, a po kilku metrach zanurzamy się w teren zielony obok Panke. Teraz jesteśmy na Travemünder Straße. Kamienica na rogu Badstr.39/Travemünder Str. (Luisenhaus) została zbudowana w XVIII wieku po odkryciu, że wypływające tam źródło zawierające żelazo można wykorzystać jako źródło lecznicze. Z królewskim wsparciem powstał zakład uzdrowiskowy z do 1000 kąpielami wannowymi dziennie. Jednak „Friedrichs-Gesundbrunnen” nie przetrwał długo i także reaktywacja jako „Luisenbad” w XIX wieku nie odniosła większego sukcesu.

Po Osloer Straße przechodzimy na lewy brzeg Panke, by przy Gotenburger Straße z powrotem znaleźć się po prawej stronie. Na wysokości Gottschalkstraße musimy kilka razy zmieniać stronę, ale podążamy za oznakowaniem „Pankeweg”.

Panke dała nazwę dzielnicy Pankow, a dwa najważniejsze parki są przez nią przepływane. Latem, gdy w Bürgerpark kwitną róże, warto się zatrzymać, by spokojnie nacieszyć się widokiem i zrobić przerwę. Zanim wjedziemy do drugiego parku z pałacem Schönhausen, jedziemy elegancką Parkstraße. W numerze 5 mieszkał Paul Nipkow, wynalazca „dysku Nipkowa”. Dzielił obrazy na pojedyncze punkty, by móc je transmitować podobnie jak dźwięki przez telefon. Był to podstawowy wynalazek do powstania późniejszej telewizji.

W parku koniecznie trzeba zobaczyć kompleks pałacowy, bo pałac Schönhausen ma interesującą historię, na którą tu nie ma miejsca. Tylko tyle: po zjednoczeniu kraju obradował tu „Okrągły Stół”, potem pałac zapadł w sen. Dopiero w 2005 roku został przejęty przez Fundację Pałaców i Ogrodów Pruskich i odrestaurowany jako muzeum.

Przy stawach karpiowych na wysokości Pasewalker Straße osiągamy granicę miasta Berlina. Nie do przeoczenia jest autostrada A 114, wzdłuż której teraz jedziemy przez kawałek. Mijamy kolonię działkową i korzystamy z drugiego mostu dla pieszych nad autostradą, by kontynuować jazdę ścieżką Pankeweg. Wjazd na most jest mylący, więc zwracaj uwagę na czerwono-białe znaki. Tuż za mostem odchodzą dwie drogi, obie można wykorzystać. Decydujemy się na lewą drogę z napisem Buch.

Docieramy do stawów Karower, które kiedyś zostały wykopane dla pozyskania torfu i hodowli ryb, a dziś stanowią duży rezerwat przyrody. Z platform widokowych można obserwować liczne gatunki ptaków.

Na ostatnich kilometrach trochę tracimy z oczu Panke ze względu na przebiegającą przez środek linię S-Bahn. Jednak dotarliśmy już do celu (szlak rowerowy Panke biegnie dalej poza Bernau) i korzystamy z pociągu na stacji Buch, by wrócić do Berlina. Tekst i zdjęcia: Klaus Tolkmitt